"Er bestaan geen tirannieën die niet proberen de kunst in te perken, omdat ze zien welke kracht kunst heeft. Kunst kan de wereld dingen vertellen die op een andere manier niet gedeeld kunnen worden. Kunst brengt gevoelens over."
- Volodymyr Zelensky, President van Oekraïne
PARTNERS
PINCHUKARTCENTRE
Photographs provided by the PinchukArtCentre © 2021. Photographed by Maksym Bilousov
Het PinchukArtCentre richt zich sinds 24 februari 2022 op de bevordering en ondersteuning van de Oekraïense cultuur, zowel binnen als buiten Oekraïne. Oekraïne en de Oekraïense cultuur vormen een essentieel aspect van het heden en de toekomst van Europa. De Victor Pinchuk Foundation heeft, in samenwerking met het Bureau van de President van Oekraïne, een cultureel front opgezet met tentoonstellingen in heel Europa. De meest markante momenten binnen deze opzet tot nu toe waren:
- het paviljoen This is Ukraine: Defending Freedom op de 59e Biënnale van Venetië
- een driedelige tentoonstelling in België in het hart van de Europese Unie: Imagine Ukraine, in samenwerking met het M HKA, BOZAR en het Europees Parlement.
- het Russisch Huis voor Oorlogsmisdaden op het Wereld Economisch Forum in Davos
Het PinchukArtCentre was medeoprichter van Museums for Ukraine, een netwerk van internationale instellingen die zich inzetten voor de bescherming van het Oekraïense culturele erfgoed in tijden van oorlog. Tegelijkertijd pleit het PinchukArtCentre voor langdurige en duurzame ondersteuning en het opnemen van Oekraïense kunst in Europese museale programma's. Daarnaast draagt het centrum en zijn team actief bij aan initiatieven in het veld om culturele werkers in Oekraïne te ondersteunen.
Het PinchukArtCentre is een onderdeel van de Victor Pinchuk Foundation, opgericht door Victor Pinchuk. In de eerste drie maanden van de oorlog hebben Victor en Olena Pinchuk zich actief ingezet voor de oorlogsslachtoffers en het leger. Hiervoor werd meer dan 25 miljoen dollar vrijgemaakt.
M HKA 
(c)Photo: Bram Goots
Toen de oorlog begon heeft het M HKA zich ingezet voor een snelle en ondubbelzinnige veroordeling via internationale netwerken zoals het Museum Watch Committee. Het M HKA besliste tevens ook om zijn partnerschappen met Russische instellingen op te schorten. Samen met L'Internationale lanceerde het M HKA een campagne om binnen het artistieke veld onmiddellijk een einde te maken aan alle samenwerkingen met instellingen en personen die directe banden hebben met het regime van Poetin en weigeren hun connectie met het regime op te geven. L'Internationale steunt uiteraard zijn Oekraïense partner Visual Culture Research Center/Kyiv Biënnale en het M HKA heeft, naast zijn steun aan kunstenaars in Oekraïne, ook de humanitaire inspanningen gesteund van een van zijn partnerinstellingen, het Museum Sztuki in Warschau. Met de activering van de collectie en een langetermijninteresse van het museum voor Oekraïne voegt de Vlaamse Gemeenschap via het M HKA een culturele dimensie toe aan haar humanitaire inspanningen voor de vluchtelingen.
BOZAR 
Bozar Façade photographed by (c)Yannick Sas
Vanaf de eerste dag van de invasie heeft Bozar (Paleis voor Schone Kunsten, Brussel) deze onaanvaardbare daad van agressie veroordeeld en zijn solidariteit betuigd met het Oekraïense volk en de Oekraïense kunstenaars. Tijdens het eerste weekend van de oorlog in Europa, tijdens de 5e editie van Bridges, een filmfestival gewijd aan de oostelijke buurlanden van de EU, werd een minuut stilte in acht genomen bij de vertoningen van de Oekraïense films en stond het hele publiek in de Henry LeBoeuf-zaal te luisteren naar het Oekraïense volkslied dat werd gespeeld bij de opening van het concert van Sjostakovitsj. Vanaf dat moment wappert de Oekraïense vlag op het dak van het museum.
Bozar is een Europees cultuurhuis dat staat voor vrede, wederzijds respect en artistieke samenwerking over (de) grenzen heen. Wij zien geweld en vernietiging als vijanden van cultuur en co-creatie. Het is onze missie om kunstenaars te steunen en hun visies centraal te stellen in alles wat we doen voor ons publiek. Wij zijn er vast van overtuigd dat de banden op het hele Europese continent moeten worden aangehaald, in weerwil van deze afschuwelijke daad van wreedheid door de Russische regering. Ons standpunt inzake de veroordeling van de oorlog is verwoord in een op 10 maart gepubliceerde verklaring.
Bozar wil een platform zijn voor verschillende stemmen en verhalen, een open en veilige ruimte voor ontmoetingen en uitwisseling van ideeën en creativiteit. In deze geest benadrukken wij dat het van essentieel belang is de deuren van onze instellingen open te houden voor alle internationale kunstenaars die de Europese waarden van vrijheid van meningsuiting en vrijheid van verkeer, wederzijds respect en de rechtsstaat delen. Zonder rekening te houden met hun afkomst en burgerschap.
Het is ook in die geest dat we Mayday 2022 organiseren, het jaarlijkse evenement van Bozar met lezingen en debatten over de toestand van de Europese Unie op 9 mei, de Dag van Europa. Dit jaar zullen journalisten en academici uit heel Europa, maar vooral uit Oekraïne, commentaar leveren op het conflict; kunstenaars en culturele werkers zullen nadenken over de rol die zij kunnen spelen wanneer de wapens spreken. Mayday vindt enkele dagen na de opening van de tentoonstelling Imagine Ukraine in Bozar plaats.
Hiermee wil Bozar zowel het belang van de actie als van de reflectie onderstrepen, en de complexiteit van de verhalen laten zien doorheen een verwevenheid van beelden, geluiden en toespraken. De activiteiten van Bozar in Oekraïne zullen binnenkort op onze website te vinden zijn.
EUROPEAN PARLIAMENT 
Deconfinement - Parlamentarium reopens after COVID-19 lockdown imposed by Belgian authorities. Photographer: DAINA LE LARDIC © European Union 2020 - Source: EP
Het Europees Parlement heeft zich al sinds 2014 krachtig opgesteld ten aanzien van de oorlog en steunt de Oekraïense zaak van democratie en vrijheid. Haar nieuwe voorzitter, mevrouw Roberta Metsola, was op 2 april de eerste leider van een EU-instelling die naar Kiev – dat toen nog onder beleg was – reisde en daar president Zelensky ontmoette en haar steun betuigde. Naast uitdrukkelijke politieke steun (die tot uiting kwam in een krachtige veroordeling van de illegale invasie van Rusland op 1 maart, die werd goedgekeurd met 637 stemmen voor, 13 tegen en 26 onthoudingen) heeft het Europees Parlement praktische hulp geboden aan Oekraïne door:
- een kantoor te openen in de gebouwen van het EP in Brussel voor de Oekraïense NGO PromoteUkraine, die alle inspanningen in verband met Oekraïne in de Europese hoofdstad moet coördineren
- de banden met de Rada, het Oekraïense parlement, aan te halen, onder meer door hulp te bieden op het gebied van IT-logistiek en communicatie, alsook in de strijd tegen fake news. Daarnaast heeft zij een gemeenschappelijke website opgezet ("The EU stands with Ukraine") om inhoud te delen. Mevrouw Metsola was inderdaad door Rada-voorzitter Ruslan Stefanchuk uitgenodigd om een bezoek aan Kiev te brengen.
- het coördineren en bekrachtigen van alle initiatieven van hulp en solidariteit van de leden en het personeel van het EP ten aanzien van de bevolking en de vluchtelingen van Oekraïne.