Davyd Chychkans recente reeks Linten en driehoeken werken gericht op het opnieuw verbeelden van Oekraïne en zijn waarden. Visueel combineren ze de taal van een klassieke politiek affiche met een secure en respectvolle houding tegenover het intellectuele, artistieke en culturele erfgoed van Oekraïne. In zijn oeuvre gaan poëtische folkloristische elementen, grafische patronen uit Oekraïens borduurwerk, en elementen van traditionele klederdracht organisch samen met modernistische geometrische ontwerpen. De kunstenaar gelooft dat blauw en geel niet voldoende zijn om de identiteit van zijn land en het idee van 'Oekraïensheid' volledig te onthullen. Samen met de nu zeer herkenbare Oekraïense nationale kleuren heeft de kunstenaar dan ook zwart toegevoegd, wat overeenkomt met het idee van anti-autoritarisme en decentralisatie; paars, wat staat voor feminisme en culturele vooruitgang; en rood, dat verwijst naar sociale gelijkheid en directe democratie.

Oekraïense krans en linten, 2022

De Oekraïense bloemenkrans, vinok in het Oekraïens, is een soort hoofddeksel dat traditioneel wordt gedragen door meisjes en jonge ongehuwde vrouwen. Het is een oud zonnesymbool dat stamt uit heidense Oost-Slavische gebruiken. Door de eeuwen heen blijft de bloemenkrans een onderdeel van de Oekraïense nationale kleding die bij feestelijke gelegenheden wordt gedragen. Na de Maidan-revolutie van 2014 werd de krans opnieuw toegeëigend als een symbool van nationale trots, wat past in een bredere culturele heropleving. Elke bloem in de krans en elke kleur van lint heeft zijn eigen symboliek. Werd in het verleden een meisje met een krans geassocieerd met de rijzende zon, dan kan Davyd Chychans moderne herinterpretatie van de vinok worden gezien als symbool van de opkomst van het toekomstige Oekraïne. De kunstenaar verrijkt de symboliek van de traditionele krans door lintkleuren te kiezen die belangrijk zijn voor de geschiedenis en het heden van het progressieve denken in Oekraïne.

Denkbeeldig Oekraïne. Drie-eenheid, 2020

Deze tekening toont de drie-eenheid van belangrijke Oekraïense politieke en culturele figuren: Mychajlo Drahomanov (1841-1895), politiek theoreticus, econoom, historicus, filosoof, socioloog, etnograaf en grondlegger van het Oekraïense socialisme; Lesia Oekrajinka (1871-1913), schrijfster, dichteres, vertaalster en linkse feministe; en dichter, schrijver, sociaal en literair criticus, journalist, econoom, politiek activist, filosoof en etnograaf Ivan Franko (1856-1916). Davyd Chychkan verwijst naar de anarchistische sympathieën van Drahomanov, en de respectievelijk socialistische en feministische opvattingen van Franko en Oekrajinka, door hen af te beelden onder vier kleurrijke linten.

Lesja Ukrainka en de linten van haar strijd, 2021

De figuur van de dichteres en feministische activiste Lesja Oekrajinka neemt een bijzondere plaats in Chychkans pantheon van Oekraïense helden in, als voorbeeld van een uitzonderlijk rechtschapen persoon, op zowel persoonlijk als artistiek vlak. Lesja Oekrajinka geloofde dat de plaats van de kunstenares onder het gewone volk is, en dat haar rol belangrijk is in de strijd van het volk voor bevrijding en gelijkheid. Een dergelijke houding stemt overeen met Davyd Chychkans eigen positie als kunstenaar.

Patroon van de driehoeken, 2022

Naast de kleurrijke linten die op andere tekeningen te zien zijn, introduceert Chychkan in dit werk ook het driehoekmotief. Dit laatste verwijst naar de modernistische werken van Heorhi Narboet (1886-1920), de belangrijkste twintigste-eeuwse Oekraïense grafische ontwerper. Narboet staat bekend voor zijn ontwerp van het wapen van Oekraïne en van de bankbiljetten van de Oekraïense Volksrepubliek (1917-1921). Narboet creëerde een unieke grafische identiteit die traditionele en folkloristische elementen combineert met modernistische geometrische vormen. Verschillende van zijn grafische werken zijn gebaseerd op afbeeldingen van de zogenaamde driehoek van Sierpiński, een fractal waarvan de belangrijkste eigenschap zelfgelijkenis is. Door de driehoek in zwart, paars en rood, en blauw en geel (de nationale kleuren) te schilderen, benadrukt Chychkan nogmaals de strijd voor sociale rechtvaardigheid, die een integraal onderdeel is van de Oekraïense strijd voor onafhankelijkheid. De combinaties van driehoeken in het werk van Chychkan kunnen worden beschouwd als een visuele weergave van anti-autoritaire socialistische ideeën – het belang van de correlatie tussen het idee van individuele vrijheid en dat van sociale gelijkheid.

De feestdag van de Unie van het netwerk van sociale-revolutie groepen en de Coördinatie van de initiatieven voor de emancipatie van de arbeid, 2022

Op de banners zijn naast driehoeken tevens de acroniemen 'М.Г.С.Р.' en 'К.І.З.Т.' te zien.  Ze staan respectievelijk voor 'Het Netwerk van de Sociale-Revolutie-Groepen' en 'Coördinatie van de Initiatieven van de Emancipatie van de Arbeid'. Dit zijn de titels van de confederaties die actief zijn in Chychkans denkbeeldige Oekraïne van de toekomst. Zij zouden, in tegenstelling tot de bestaande vakbonden, een voorbeeld zijn van directe democratie en decentralisatie.

Meiboom, 2022

Een ander object binnen Chychkans iconografie van een denkbeeldig Oekraïne is een meiboom, symbool voor de 1 mei-viering. Een meiboom is een hoge houten paal die meestal op 1 mei wordt opgericht als de spil waarrond festiviteiten en bijeenkomsten draaien die hun oorsprong vinden in oude lenterituelen. Dergelijke palen zijn vaak beschilderd met een spiraalvormige streep of versierd met kleurrijke linten die door de dansers tot complexe patronen worden geweven. In 1886 werd een oude heidense mei-feestdag omgevormd tot de Internationale Dag van de Arbeid, ter nagedachtenis aan acht anarchisten die in Chicago ter dood waren veroordeeld omdat ze vochten voor de rechten van arbeiders (inclusief de achturige werkdag). In het kader van Chychkans denkbeeldig Oekraïne wordt 1 mei, de Dag van de Arbeid, de belangrijkste feestdag, en vervangt hij meteen ook nieuwjaarsdag.

De meiboom, de linten en de driehoeken verschijnen allemaal samen in een grote drieluik-tekening getiteld De echte Oekraïense (2022). In dit werk neemt de 'boom' echter de vorm aan van een klassieke zuil die zowel verwijst naar internationale voorbeelden als naar het Onafhankelijkheidsmonument, een overwinningszuil op het Maidan Nezalezjnosti [Onafhankelijkheidsplein] in Kiev, terwijl de krans met linten en driehoeken bovenaan zowel het traditionele als het hedendaagse Oekraïne vertegenwoordigt. Bij nadere inspectie wordt ook duidelijk dat een van de wolken in de 'lucht-achtergrond' het silhouet van Oekraïne vertoont. De vervlechting van de kleurrijke linten, een terugkerend element in de composities van de kunstenaar, belichaamt Chychkans kernidee: de onderlinge relatie tussen individuele en maatschappelijke vrijheden, de eenheid van de Oekraïense strijd voor onafhankelijkheid, en de strijd voor sociale rechtvaardigheid.

Verdedigers van het echte Oekraïne en het Oekraïne van mijn droom, 2022

Bij het creëeren van de beeldtaal van een toekomstig Oekraïne combineert Chychkan verwijzingen naar het historische verleden en de helderheid van propagandabeelden en slogans, met beelden van het huidige Oekraïne. Verdedigers van het echte Oekraïne en het Oekraïne van mijn droom is een portret van twee moderne helden. De eerste is de links-nationalistische en feministische Anastasia Vinslavska, een instructrice tactische geneeskunde en combat medic van de strijdkrachten van Oekraïne en lid van de ООС (Joint Forces Operation). De tweede is Yevhen Leshan, junior-reserveluitenant, sinds 2014 soldaat in de Russisch-Oekraïense oorlog, en anti-autoritair socialist. In dit werk staan ze onder de vier linten en symboliseren ze Chychkans denkbeeldig en alternatief toekomstig Oekraïne. Viniskalvka en Leshan staan zélf voor alle progressieve veteranen en vrijwilligers die voor Oekraïne hebben gevochten. Ze verdedigen niet alleen het land, maar vertegenwoordigen ook gelijkheid en sociale rechtvaardigheid.

 

Deze door Chychkan voorgestelde nieuwe nationale iconografie verwijst niet alleen naar de Oekraïense bevrijdingsstrijd in het verleden, maar suggereert ook een mogelijke richting voor de Oekraïense samenleving als een onvervuld modernistisch project, gebaseerd op de combinatie van bovenstaande ideeën.