"Er bestaan geen tirannieën die niet proberen de kunst in te perken, omdat ze zien welke kracht kunst heeft. Kunst kan de wereld dingen vertellen die op een andere manier niet gedeeld kunnen worden. Kunst brengt gevoelens over."

- Volodymyr Zelensky, President van Oekraïne

Lesia Khomenko / Леся Хоменко

(c)Lesia Khomenko - foto: M HKA, 2022
Schilderij , 200 х 169 cm
acrylic on canvas

Khomenko's artistieke praktijk is momenteel gericht op de manieren van kijken naar de oorlog en de manieren waarop de oorlog zichzelf voorstelt. In haar werk combineert de kunstenaar gevonden beelden met haar eigen ervaring en ervaringen van haar naasten. 

Dit schilderij is gebaseerd op een foto die online werd geplaatst door Andriy Rachynskyi, een kunstenaar die na het uitbreken van de oorlog vrijwilliger werd voor het verwerven en aanvoeren van materiaal, van logistiek voor het leger. De foto is een selfie die gemaakt werd door Oekraïense soldaten, geretoucheerd om hun gezichten en wapens te verbergen. 

Khomenko verzamelt foto's van soldaten, waarvan de gezichten en achtergronden digitaal onherkenbaar gemaakt zijn door middel van glitching, pixelvervaging of arcering. De staat van beleg in Oekraïne verbiedt om veiligheidsredenen het nemen van foto's van militaire faciliteiten, soldaten en uitrusting. Fotografie houdt op een eenvoudig instrument te zijn en wordt een gevaarlijk wapen. Door gevonden foto's om te zetten in schilderijen, verwijst de kunstenaar naar de historische traditie van het uitbeelden van oorlog en vertaalt ze de digitale beeldtaal naar die van schilderen. Ze behandelt de beelden door gepixelde fragmenten te implementeren in de figuren van haar personages om ze zo te deconstrueren en te ontmenselijken.

“Als ik naar de originele foto's kijk, zie ik dat retoucheren geen strategische informatie wegneemt; integendeel, het voegt nieuwe informatie toe, die zich opstapelt, net als de ‘skins’ van personages in videogames. Pixels vertegenwoordigen dus een soort 'superkracht' van deze 'superhelden'. In de gedigitaliseerde wereld van informatie-oorlogvoering staat popcultuur zij aan zij met de echte oorlog, en ik, als geëvacueerde burger, heb de neiging de beelden door elkaar te halen. Ik wil dat mijn personages er akeligeng uitzien, ik wil dat ze elke 'brainimical'* Rus die naar mijn werken kijkt, laten verdrinken in ontmenselijkende pijn."

* dwz gehersenspoeld(=brainwashed)  + vijandige (= inimical)

Lesia Khomenko